Gosewa – służenie Go (krowom)

Każdy szuka miłości i szczęścia. Lecz istnieje tylko jedna droga do uzyskania ich w tym materialnym świecie, który przecież pełen jest niedoli – człowiek musi odkryć swoją prawdziwą tożsamość jako odrębna od fizycznego ciała dusza. Stać się to może za sprawą miłosnej, pełnej oddania służby dla Stwórcy.

Kryszna jest tym, który stwarza i utrzymuje cały wszechświat. Każda dusza jest jego fragmentaryczną cząstką, każda jest wieczna, zdolna odczuwać prawdziwe szczęście tylko nawiązując kontakt ze swym Źródłem. Rozwijając związek z Nim  dusza może przekroczyć wszystkie trudy doczesnego życia i pogrążyć się w szczęściu miłosnego służenia.

Służba oddania – sewa – jest to służba, której jedynym celem jest zadowolenie obiektu miłości. Dlatego też człowiek powinien służyć Panu wyłącznie dla Jego przyjemności. Taka służba jest czymś zupełnie odmiennym od rytuałów i praktyk wykonywanych z myślą o własnej korzyści, tak często obserwowanych w ośrodkach kultu wszystkich niemal religii.

Śri Kryszna kocha Go. Jego miłość do nich wyrażona została w licznych ustępach pism wedyjskich, razem z pochwałą ich piękna oraz niezwykle istotnej roli. Kryszna mieszka w Go-kuli, gdzie żyje wiele krów, a jego najbliżsi towarzysze – Gopi, jego najwspanialszy sługa – Gowardhana, wszyscy służą Go. A sam Kryszna, ponieważ utrzymuje je i chroni, znany jest jako Gowinda i Gopala.

Go są pełne łagodności, służą dobru wszystkich i nikomu nie przysparzają cierpienia. Pan stworzył je dla korzyści ogółu. Mają one te same cechy, co sam Kryszna: są sattwiczne, czyste i sprzyjające każdemu. Ponieważ z natury są proste i ufne, potrzebują ochrony i troski. Gosewa oznacza taką właśnie, pełną miłości i troski opiekę. Gosewa zadowala Krysznę szczególnie, a kiedy On jest usatysfakcjonowany, spełnione są jednocześnie wszystkie inne pragnienia.

Ta niewielka broszura powstała po to, by uświadomić bhaktom sekret i piękno gosewy. Ukazuje jej wagę przytaczając odpowiednie fragmenty śastr. Powstanie jej było możliwe jedynie dzięki Śri Haridasie Śastridżi Maharadżowi, uczonemu w pismach nauczycielowi, który stale zaangażowany jest w służenie Go w Indiach, we Wryndawanie.

Najwyższy Pan – Kryszna

Idea gosewy nie może być rozpatrywana w oderwaniu od Kryszny oraz pism objawionych. Wszystkie poniższe strofy cytowane są z pism wedyjskich, przy każdej znajduje się konkretne odniesienie do oryginalnego tekstu.

Śri Kryszna jest najwyższym osobowym Bogiem (krsnas tu bhagavan svayam – ŚB 1.3.23). Jest źródłem całego stworzenia, a śastry mówią o Nim w ten sposób:

„Składam pokłony Krysznie, opiekunowi i sprzymierzeńcowi Go oraz braminów, który jest również obrońcą całego społeczeństwa. Przed tym Panem, który zawsze służy krowom, raz po raz padam w pokłonie.” (Wisznu-purana 1.19.65)

Słowa „go-brahmana-hitaya” wskazują na to, że Kryszna jest szczególnie zatroskany o dobro krów, uważając je za ważniejsze nawet od dobra warstwy bramińskiej.
Kryszna jest Stwórcą i Utrzymującym wszystko, mimo to z miłością karmiony jest zwykłym krowim mlekiem. Lubi je tak bardzo, że najchętniej wypijałby je prosto z ich wymion. Stąd też:

matarah sarva bhutanam gavah sarva-sukha-prada
„Go są matkami wszystkich stworzeń, dostarczają wszelkiej pomyślności.”

Brahma-sanhita (BS 5.29) podaje:

cintamaniprakarasadmasu kalpavrksah
laksavrtesu surabhir abhipalayantam
laksmi-sahasra-śata-sambhrama sevyamanam
govindam adi-purusam tam aham bhajami

„Śri Kryszna mieszka w boskiej siedzibie zbudowanej z duchowych klejnotów. Otoczony zewsząd milionami drzew pragnień spędza tam przyjemnie czas wypasając niebiańskie krowy. Setki i tysiące bhaktów zawsze służy mu z wielkim szacunkiem i uczuciem. Temu Najwyższemu Panu, który zawsze stara się zadowolić zmysły krów, i który jest pierwszą, oryginalną osobą, ofiarowuję moją część i tego wielbię.”

Kryszna, któremu służą wszyscy, sam służy Go (krowom).
Kryszna, który jest źródłem całego szczęścia, sam czerpie je z chronienia i doglądania krów.

Gowinda i jego bliscy towarzysze

Kryszna, Najwyższy Bóg, pojawiając się w tym świecie by udzielić ludziom wiedzy, uczy swoim własnym przykładem.  A wszystko, co z Nim związane na różne sposoby łączy się z Go. Zwie się go Gowinda i Gopala ponieważ stale zajęty jest służeniem i opieką nad krowami. Miejsce, w którym na wieczność przebywa to Gokula, a jego najbliżsi przyjaciele – Gopa i Gopi. Wzgórze Gowardhana zostało jego najwznioślejszym sługą po prostu dzięki przysługiwaniu się stadom krów Wradży.

Gowardhana

hantayamadrirabala haridasa-varyo
yad rama-krsna-carana-sparśa-pramodah
manam tanowi saha-go-ganayos tayor yat
paniyasuyavasakandara-kandamulaih

„Wzgórze Gowardhana jest moim najlepszym bhaktą! Moi Drodzy, to wzgórze dostarcza wszystkiego, co potrzeba mnie i Balaramie, naszym przyjaciołom oraz krowom i cielętom. Użycza nam wody do ugaszenia pragnienia, świeżej soczystej trawy dla naszych stad, jaskiń, przeróżnych kwiatów, owoców, jadalnych korzeni oraz innych smakołyków. W ten sposób wzgórze Gowardhana oddaje mi cześć. Dotykane naszymi stopami zdaje się całe tonąć w szczęściu.”(ŚB 10.21.18)

govardhano jayati maila kuladhirajo
yo gopikabhirudito haridasa-varyah
krsnena śakra-makha-bhanga-krtarcito yah
saptaham asya karapadma-talepy avatsit

“Chwała Gowardhanie – królowi górskiego rodu, który przez Gopi okrzyknięty został  Haridasa-warja – najlepszym z sług Hariego, a który, uczczony przez Krysznę  wstrzymaniem  festiwalu ku czci Indry, przez siedem kolejnych dni spoczywał na jego lotosowej dłoni.“(BBh 1.1.7)

Gokula – Goloka – Wryndawana

Gokula jest nazwą siedziby, w której rezyduje Kryszna. Dosłownie słowo gokula znaczy „miejsce, w którym żyją krowy”(„rodzina krów”).

„Wszyscy pragniemy sięgnąć Twojego duchowego królestwa, gdzie żyją wszechpomyślne, bogato ozdabiane krowy o olbrzymich rogach, które potrafią spełniać wszystkie marzenia.”(RV 1.154.6)

Gopi i Gopa

Gopi to wzniosłe wielbicielki Kryszny, jednak – jak wskazuje to ich określenie – są nikim innym, jak prostymi, wiejskimi dziewczętami, które doją i doglądają krów.

Go źródłem wszelkiej pomyślności

Cała pomyślność przebywa tam, gdzie żyją krowy. Zaczyna się wraz z obecnością Go, i nawet sylaba „ga” ma szczególne w sanskrycie wedyjskim znaczenie. Odnosi się do pomyślnego początku. Także słowa: „guru” i „gajatri” rozpoczyna sylaba „ga”. Guru oznacza początek wiedzy oraz ścieżki wyzwolenia, a gajatri wskazuje na znaczenie gajatri-mantry, która jest pierwszą, oryginalną z wedyjskich mantr. Jej sens oddaje pierwsza strofa Śrimad Bhagawatam (esencji całej literatury wedyjskiej).
W ten sposób Go uosabia pomyślność i oznacza wszelki jej początek.

Gosewa

Słowo „gosewa” jest złożeniem powstałym z połączenia dwóch sanskryckich słów – „go” oraz „sewa”. Aby właściwie zrozumieć ideę gosewy potrzeba najpierw poznać rolę i znaczenie krów (go) oraz nastrój służenia (sewa).

Sewa to miłosna, pełna oddania służba Bogu. Składają się na nią: tjaga (wyrzeczenie), samarpana ( poddanie się) oraz sewa (w znaczeniu przychylnego, zadowalającego działania). Osobę zaangażowaną w taką służbę cechuje ekata, czyli jedność serca z obiektem uczuć, oraz anukulata, przychylność Panu. Sewa implikuje więc współodczuwanie z Kryszną oraz działanie w sposób, który Go zadowala. Porzuca się tu wszystko to, co nie służy szczęściu Kryszny, w pełni podporządkowując się Mu i skrupulatnie wypełniając Jego nauki.

Sewa jest czymś zupełnie innym niż praca wykonywana z oczekiwaniem nagrody. Każdy czyn spełniany jest z jedyną, zawsze obecną intencją sprawienia radości obiektowi uczucia. Nie ma śladu żadnego innego pragnienia w sercu służącego bhakty – ani dla własnej przyjemności, ani nawet dla oswobodzenia się z niedoli materialnego świata.

Krowa ma naturę Kryszny

Go wywodzą się od pierwotnej, niebiańskiej, krowy – spełniającej pragnienia Kamadhenu. Kryszna mówi w Bhagawadgicie: „Spośród krów ja jestem tą, która spełnia pragnienia.” (Bg 10.28)

Guna i karma

Dana osoba staje się godną czci odpowiednio do swoich cech (guna) i czynów (karma). Także i Bóg wielbiony jest ze względu na nie, posiada On bowiem wszelkie najwspanialsze zalety, spośród których łaskawość oraz odżywianie wszystkich stworzeń bez wyjątku (dbałość o dobro każdego) są uznawane za najzacniejsze. Swoim działaniem sprzyja całemu stworzeniu, stale zajęty jest pracą na rzecz każdej jednej istoty.

Niraparadhi i paropakari

Go posiadają cechy podobne do cech Pana, są również sattwiczne i czyste. Nigdy nie przyczyniają się do cudzego cierpienia (niraparadhi) i zawsze przysługują się dobru ogółu (upakari). Te dwie cechy charakteryzują osoby prawdziwie kochające. Bóg stworzył krowy jako swoisty ideał, wzór, z którego można uczyć się życzliwości i  przychylności wobec innych. Tak wiele przecież zawdzięczają im ludzie.
Mleko służy jako pokarm naszych dzieci, czyniąc krowę niejako naszą matką. Wytwarzane z mleka ghi (masło klarowane) używane jest we wszystkich wedyjskich ofiarach, przynosząc społeczeństwu pomyślność. Byki od tysięcy lat zaprzęgane są do pługów, zawdzięczamy im więc rolnictwo. Tak więc krowa jest ze wszech miar godna czci, zarówno przez wzgląd na jej naturę, jak i służbę dla ludzkości.

Sattwika

Bóg stworzył krowę jako stworzenie całkowicie czyste, sattwiczne – w sile dobroci. Nawet nieczystości krów, ich kał i uryna, mają oczyszczające właściwości, dzięki czemu mogą wspomóc leczenie wielu chorób. Wiele pochwał na temat uzdrawiającej mocy krowiego mleka zawiera Ajurweda.

Gosewa jest więc miłosnym działaniem na rzecz krów, których natura jest droga nawet Bogu. Służenie im podoba się Krysznie, gdyż człowiek spełnia nim automatycznie Jego instrukcję by działać dla dobra wszystkich. Wykonując gosewę przysługujemy się bowiem całej ludzkości.

Gosewa najwyższą dharmą

Najczęstszym tłumaczeniem słowa „dharma” jest „religia”, ta z kolei zwykle postrzegana jest jako zbiór zasad i praktyk. Jednakże dharma to znacznie więcej niż zespół reguł. Istotą znaczenia dharmy jest ochrona i utrzymanie. Ma ona służyć ogólnemu dobru.
Kryszna powołał do życia cały świat, a teraz stale utrzymuje to swoje stworzenie. Wszystkie istoty co dzień otrzymują od Niego wszystko, co potrzebne jest do ich przetrwania. Nawet gdy rodzi się dziecko przyczyną mleka, które powstaje w piersi matki jest nie kto inny, tylko sam Bóg. On także dla pomyślności świata stworzył krowę, naszą odpowiedzialnością jest więc chronić ją i utrzymywać. Dlatego właśnie wedyjska kultura oscyluje wokół czci oddawanej krowom.

Gosewa to uttama-bhakti

W obecnych czasach słowo „bhakti” bywa nie tylko błędnie rozumiane, ale i poważnie nadużywane. Powszechnie tłumaczy się je jako „oddanie” i używa w zasadzie w odniesieniu do wszystkiego, łącznie z narodem, rodziną, językiem itd. Jednak właściwe znaczenie bhakti to miłosna, pełna oddania służba dla Śri Kryszny (wyrzeczenie, podporządkowanie i służenie).

sa vai pumsam paro dharmah yato bhaktih adhoksaje

„Zaprawdę, prawdziwą dharmą człowieka jest to, co skutkuje w miłosnym oddaniu (bhakti) dla Adhokszadży, Najwyższego Pana” ŚB 1.2.6

Pisma objawione wyjaśniają, że istotą bhakti jest posiadanie nastroju bezosobistego służenia (sewa) Panu.

Istotą uttama-bhakti jest ekata i anukulata

Prawdziwa bhakti ma miejsce jedynie wtedy,  gdy spełniana jest z poczuciem jedności (ekata) i przychylności (anukulata) w stosunku do Boga.
Odczuwać jedność znaczy być jednego serca z Panem, działać dla ochrony i dobra całego Jego stworzenia. Przychylne nastawienie zaś przejawia się w podążaniu za Jego instrukcjami, podporządkowaniu oraz postrzeganiu siebie jako dasa – sługi.

Gosewa jest jedną z najwznioślejszych form bhakti, ponieważ zadowala Boga w sposób bezpośredni. Go, będące źródłem dobrobytu i pomyślności wszystkich, są szczególnie drogie Krysznie. Służąc im uzyskuje się także ich zalety, a kiedy zalety te  obecne są wśród społeczeństwa, wtedy wszyscy wzajemnie o siebie dbają. Spełniane są wszystkie potrzeby i pragnienia, a ludzi zaczyna łączyć miłość.
Bhakti jest sercem bhaktów, można ją odkryć w ich nastroju:

trptav anya-janasya trptimayita duhkhe mahaduhkhitah
labdhaih sviyali-duhkha-nicayair no harsa-badhodayah
svestaradhana tatpara iha yatha śri-vaisnava śrenayah
kasta bruhi vicarya candravadane ta madvayasya imah

„Czują się szczęśliwi szczęściem innych, cierpią gdy widzą innych cierpienie, jednakże żaden ogrom własnej niedoli czy szczęścia nie jest w stanie sprawić, że uniosą się radością lub smutkiem. Zawsze za to z entuzjazmem służą swemu drogiemu bóstwu, Krysznie. Tacy właśnie są wielbiciele Pana.”(Śrigovinda-lilamryta 13.113)

Zatem bhakta Kryszny ma tylko jedno stałe pragnienie – zawsze szuka sposobności, żeby zadowolić obiekt swojej miłości. A Kryszna jest najszczęśliwszy kiedy chroni się i dba o stada jego krów oraz całe stworzenie. Gosewa sprawia radość Krysznie, dlatego jest uważana za uttama-bhakti,  oddaną służbę najlepszego rodzaju.

Strofy o krowach

Pisma wedyjskie obfitują w modlitwy wysławiające Go. Oto dwie z nich:

agratah santu me gavo
gavo me santu prsthatah
gavo me parśvatah santu
gavam madhye vasamy aham

„Niech krowy otaczają mnie z każdej strony, niech stoją przede mną I za mną. Obym zawsze przebywał pośród krów!” (Haribhakti-vilasa 16.252)

yaya sarkam idam vyaptam
jagat sthavara jangamam
tam dhenum śirasa vande
bhuta-bhavyasya-mataram

„Skłaniam się przed Go, która przenika cały ten wszechświat składający się z żywych stworzeń oraz nieożywionych elementów, i która jest matką tak przeszłości, jak i przyszłości.” (Mahabharata, Anuśasana-parva 80.15)

Korzyści płynące z gosewy

Wedyjskie pisma objawione wymieniają wiele różnych korzyści, które otrzymują osoby zajmujące się ochroną krów. Najważniejszą z nich jest przyjemność Kryszny, który – zadowolony – gotów jest oddać komuś wszystko, nawet samego siebie.

Gosewa spełnia wszystkie pragnienia

ghasa-mustim para-gave
dadyat samvatsaram tu yah
akrtva svayam aharam
vratah tat sarvakamikam

„Jeśli ktoś przez cały rok spełniał będzie ślub karmienia cudzej krowy garścią świeżej trawy zanim sam jeszcze zasiądzie do stołu, tego wszystkie pragnienia doczekają spełnienia.” (Mahabharata, Anuśasana-parva 69)

Dobrobyt wszelkiego rodzaju stanie się udziałem osoby, która służy krowom.

Gosewa niszczy grzech

gam ca sprśati yo nityam snato bhavati nityaśah
ato martyah prapustais tu sarva-papaih pramucyate
gavam rajah khurodbhutam śirasa yas tu dharayet
sa ca tirtha-jale snatah sarva-papaih pramucyate

“Osoba, która codziennie dotyka krowy zaraz po kąpieli uwalnia się od wszystkich skutków grzechów. Ten z kolei, który smaruje swoje ciało kurzem spod krowich kopyt staje się tak oczyszczony, jakby właśnie odwiedził wszystkie święte pielgrzymkowe miejsca. Osób takich nie dotyka grzech.” (Padma-purana 57. 164-165)

Wszystko jest możliwe dla opiekujących się krowami.

gosu bhaktaś ca labhate yad yad ichati manavah
striyo’pi bhakta ya gosu taś ca kamam avapnuyuh
putrarthi labhate putram kanyarthi tam avapnuyat
dhanarthi labhate vittam dharmarthi dharmam apnuyat
vidyarthi capnuyat vidyam sukharthi prapnuyat sukham
na kiñcid durlabham caiva gavam bhaktasya bharata

”O Bharato! Osoba oddana służbie dla Go osiągnie wszystko, czego zapragnie. Spełnią się także pragnienia kobiet, które doglądają bydła. Ten, kto pragnie syna, otrzyma go, a kto córki, otrzyma córkę. Ten, który marzy o bogactwie, zdobędzie je, a kto religii, stanie się religijny. Uczeń uzyska wiedzę, a łaknący szczęścia stanie się szczęśliwy. Nic bowiem nie jest niemożliwe dla osoby, która służy krowom.” (Mahabharata 13.83.50-52)

Gosewa zadowala wszystkich bogów i boginie

Ludzie w Indiach z intencją spełnienia swoich pragnień wielbią licznych półbogów (dewa) i półboginie (dewi). Jednak wszystkie te bóstwa przebywają już w ciele krowy, zatem najłatwiej zadowolić ich można oddając cześć krowie.

”Wszystkie Wedy, włącznie z dodatkowymi gałęziami (wedanga), pada i karma usytuowane są na głowie krowy, a Pan Wisznu i Pan Śiwa zawsze obecni są w jej rogach. Śri Kartikeja usadowiony jest w brzuchu, a Brahma i Mahadewa na jej czole. Na czubkach jej rogów stale przebywa Indra, w uszach – Aświni Kumarowie. Surjadewata i Czandradewata są w jej oczach, w zębach Garuda, na języku zaś przebywa Dewi Saraswati. Wszystkie miejsca pielgrzymek usytuowane są na krowim zadzie, święta Ganga przebywa w jej narządach rodnych, a święci mędrcy w porach jej skóry. Prawa strona ciała krowy jest siedzibą  Waruny i Kuwery, w lewej mieszka Jaksza.  W pysku krowy mieszkają wiecznie niebiańscy Gandharwowie. Nos to siedziba Pannagów, a tylnie części kopyt to siedziba pięknych Apsar. Bogini fortuny – Lakszmidewi przebywa w krowim łajnie, a w urynie mieszka bogini Parwati. W przednich częściach kopyt rezydują wszyscy inni półbogowie. Krowi głos to miejsce Pradżapatiego, jej wymiona to cztery święte oceany.”

Wiśwarupa, czyli forma kosmiczna krowy, opisana została w Atharwawedzie, Mahabharacie oraz takich puranach, jak Brahmanda, Padma i Bhawiszja-purana. Podobnie jak Bhagawadgita wspomina postać kosmiczną Kryszny, tak samo te pisma wedyjskie objawiają podobną formę Go, uważaną za absolutnie czystą i uświęcającą. Ponieważ krowa jest siedzibą wszystkich półbogów, Gangi i samego Pana Wisznu, jak również istotą skupiającą w sobie czystość wszystkich świętych miejsc, to rezultaty wielbienia tych bóstw oraz odbywania religijnych pielgrzymek można uzyskać w bardzo prosty sposób, poprzez codzienne spełnianie gosewy.

Ochrona krów

W pościgu za materialnym dobrobytem i przyjemnościami dla swoich zmysłów ludzie zatracili świadomość praw, które rządzą naturą. Wykorzystują ją do granic możliwości dla zaspokojenia niekończących się pragnień i aspiracji. Go również padły ofiarą tego zjawiska. Dziś nawet w Indiach, gdzie krowa uważana jest za święte stworzenie, zabija się ją bez skrupułów dla mięsa i skóry. Dzieje się tak za sprawą materialistycznego nauczania, które zrodziło się z wszechogarniającej biedy ogółu i żądzy bogacenia się niektórych. Ludzie wyzbyci z wszelkiej miłości stali się egocentryczni, skupieni na odzieraniu ziemi z jej bogactw. Jedynym remedium na tę chorobę świadomości jest rozpoznanie przez nich swojej pozycji jako bożego sługi, i zaopiekowanie się bogactwem od Niego otrzymanym.

Obecnie krowy zabijane są w całych Indiach. Co więcej, Indie stały się jednym z czołowych na świecie eksporterów wołowiny. To ogromny wstyd, by człowiek, stworzony przez Boga jako jego ziemski reprezentant, któremu udzielono prawa opieki nad stworzeniem, w tak okrutny i bezmyślny sposób wykorzystywał swoją władzę. Taki stan rzeczy to wielka przykrość dla Boga i jego bhaktów.

Krowy są tak łagodne i proste w swej naturze. Potrzebują ochrony tych, którzy zamiast tego wykorzystują je na bazie swoich bezdusznych kalkulacji.  Osoby te w chwili obecnej dzieli od Boga olbrzymia przestrzeń. Dopiero kiedy zmienią swoje serca i postępowanie, będą mogli liczyć na Jego łaskę. Do tego czasu odradzać się będą w sansarze, by odbierać na swojej skórze cierpienie, które teraz zadają.

Wszelka duchowość rozpoczyna się bowiem od niekrzywdzenia (ahinsa).

Śri Czajtanja Mahaprabhu wypowiedział następujący werset:

garura yateka loma tata sahasra vatsara
govadhi raurava madhye pace nirantara

“Zabójcy krów, a także ci, którzy ciała krów spożywają, skazani są na doświadczanie piekielnych warunków przez tyle kolejnych lat, ile włosów ma w swej sierści każda zjedzona przez nich krowa.” (Czajtanja-czaritamryta, Adilila 17.166)

Ignorancja ludzi w kwestii zabijania, a w szczególności zabijania krów, skłania ich do popełniania niezliczonej ilości grzechów. Grzech to działanie, które sprawia przykrość Krysznie, stanowi przeciwieństwo tego, co jest Mu drogie i do czego powołał człowieka. Obdarzył nas zaufaniem i dał wolność wyboru pomiędzy dharmą i adharmą, miłością i żądzą. Tymczasem krzywdzeniem innych, naprawdę krzywdzimy samych siebie.

*****
Aut. oryg.: Brijbhusana Dasa
Bardzo wolne tłumaczenie: Malati Dasi

źródło: haritosanam

(560)